Serbest Bölge, bulundukları ülkenin sınırları içerisinde yer alırken, dış ticaret, vergilendirme ve gümrük mevzuatları konusunda gümrük hattının dışında kabul gören bölgelere verilen isimdir. Bu bölgelerde mali, ticari ve ekonomik alanlardaki hukuki ve idari düzenlemeler uygulanmamaktadır veya kısmi olarak uygulanmaktadır.
Fiziki olarak bulundukları ülkenin diğer kısımlarından ayrı tutulan serbest bölgeler sınai ve ticari faaliyet yürütenler için diğer bölgelere göre daha geniş teşvik ve muafiyetler barındırmaktadır.
Serbest bölge seçimi yapılırken genellikle havaalanı veya limanlara yakın bölgeler tercih edilmektedir. Bölgeye girişlerde gümrük işlemlerine tabi tutulmayan mallar serbest bölgelerde depolanabilmektedir. Gümrük sınırları içine girilmedi müddetçe bu mallara vergi ödenmesine de gerek bulunmamaktadır.
Serbest bölge genel olarak üretim, ambalajlama, depolama, araştırma ve geliştirme faaliyetleri, bankacılık, sigortacılık, montaj, tasnif, yükleme, müşavirlik, mühendislik, yazılım gibi faaliyetleri kapsayan firmalar tarafından tercih edilmektedir. Türkiye’de serbest bölge kuruluş amaçları T.C. Ticaret Bakanlığı’nca şu şekilde sıralanmıştır;
- İhracata yönelik yatırım ve üretime teşvik sağlamak,
- Doğrudan yabancı yatırımcı ve yatırımları, teknoloji girişini hızlandırmak,
- İşletmeleri ihracata teşvik etmek,
- Uluslararası ticarete katkı sağlamak.
Serbest Bölge Teşvik ve Avantajları
- Üreticiler için vergi avantajları;
- Serbest bölgelerdeki üretici firmaların imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettiği kazançlar için gelir ve kurumlar vergisi muafiyeti uygulanmaktadır.
- Üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az %85’inin yurt dışına ihraç edilmesi durumunda, kullanıcı firmanın istihdam ettiği personele ödediği ücretler gelir vergisinden muaf tutulmaktadır.
- Serbest Bölge üretim faaliyetleri gerçekleştiren kullanıcıların bu bölgeler içinde gerçekleştirdikleri faaliyetlerin işlemleri ve düzenlenen evraklarında damga vergisi ve harç uygulanmamaktadır.
- Orta ve uzun vadeli faaliyet ruhsatı alabilme imkânı sağlanmaktadır.
- Kar transferi imkânı;
- Serbest bölge faaliyetlerinden elde edilen kazanç ve gelirler herhangi bir izne tabi tutulmadan yabancı ülkelere veya Türkiye’ye serbestçe transfer edilebilmektedir.
- Ticaret kolaylığı imkânı;
- Serbest bölgeler ile Türkiye’nin diğer bölgeleri arasında yapılan ticarette dış ticaret rejimi hükümleri uygulandığından dolayı, serbest bölge firmaları ülke içerisinden KDV’siz mal ve hizmet satın alabilmektedir.
- Gümrük vergisi prosedürlerinden arındırılmış ticaret imkânı.
- AB ve Gümrük Birliği kriterlerinin gerektirdiği serbest dolaşım belgelerinin temini imkânı sağlanmaktadır.
- Kredi kullanımında faiz desteği.
- Azaltılmış bürokratik işlemler.
- Serbest bölge konumları sayesinde kazanılan stratejik avantajlar.
- Uygun ve ucuz altyapı imkanları.
- Kira desteği.
Serbest Bölgelerin Ülke Ekonomisine Katkıları
- Serbest bölgeler kuruldukları ülkelerin döviz girdilerinin artışını sağlamakla birlikte, bölgeden yapılacak olan ihracatla birlikte ülkenin ihracat gelirlerinin artmasına ve ihracat pazarının gelişmesine katkı sağlamaktadır.
- Serbest bölgelerdeki kullanıcıların üretim faaliyetlerinde kullanmak amacı ile ülke iç pazarından ihraç ettikleri ham madde, yarı işlenmiş ve mamul mallar sayesinde ülke üretimine katkı vermektedir.
- Serbest bölge içerisinde uygulanan ekonomik faaliyetler sayesinde ülke istihdamına katkı sağlanır.
- Üretim yapılan serbest bölgelerdeki yabancı sermaye yatırımları teknolojik gelişmeleri de beraberinde getirmektedir. Bu sayede ülkeye teknoloji transferi de sağlanmaktadır.
- İhraç ürünlerin ihracatını kolaylaştırmak ve hızlandırmak açısından basamak görevi görmektedirler.
- Ülke dışından gelen malların satışı transit ticaret yoluyla gerçekleştirilebilmektedir.
Türkiye’deki Serbest Bölge Alanları
- Adana Yumurtalık Serbest Bölgesi
- Antalya Serbest Bölgesi
- Avrupa Serbest Bölgesi
- Bursa Serbest Bölgesi
- Denizli Serbest Bölgesi
- Ege Serbest Bölgesi
- Gaziantep Serbest Bölgesi
- Kayseri Serbest Bölgesi
- Kocaeli Serbest Bölgesi
- Mersin Serbest Bölgesi
- Rize Serbest Bölgesi
- Samsun Serbest Bölgesi
- Trabzon Serbest Bölgesi
- TÜBİTAK MAM Serbest Bölgesi
- İstanbul Endüstri ve Ticaret Serbest Bölgesi
- İstanbul Trakya Serbest Bölgesi
- İstanbul İhtisas Serbest Bölgesi
- İzmir Serbest Bölgesi
Dikkatinizi çekebilecek yazılarımız:
Sosyal medya hesaplarımızı takip etmeyi unutmayın: